Antik Yunan filozofu Platon’un bir yaratımı olarak bilinen Atlantis, Yunan tarihinde olduğu kadar dünya tarihinde de önemli bir efsanedir. Atlantis’in yüzyıllar önce sular altında kaldığı ve kayıp bir kıta olduğu konusunda birçok teori vardır. Yapılan araştırmalar sonucunda günümüzde hala bir kalıntısına rastlanılmasa da kültürünün devam ettirildiğine inanılan Atlantis içi pek çok araştırma ve çalışma yapılmıştır.
Platon’un efsanesi üzerine yola çıkılan bu teoriye göre Atlantis efsanesi sanki hiç var olmamış gibi okyanusun maviliklerine gömülmüştür. Peki Atlantis’i hala bu kadar popüler kılan şey nedir?
Kayıp Şehir Atlantis Efsanesi Hakkında
Atlantis, zengin ve ihtişamlı hayatı ile ün salan bir medeniyet olarak tasarlamıştı. Platon’un yarattığı efsaneye göre, Atlantis’te hayat dönemine göre rüya gibi bir hayattı. İleri teknolojinin ve bilgeliğin yegane göstergesi olan bu şehir, yüzyıllar önce sular altında kaldı. Atlantis’ten geriye kalan ise efsanelerle anlatılan ve günümüzde de hala merakla araştırılan konular oldu.
Yüzyıllar önce dünyanın en gelişmiş medeniyetleri arasında yer alan Atlantis için, muhteşem bir ada krallığı olduğunu söylemek mümkün. Atlantik Okyanusu’nun ortasında bir adada, medeniyetin ve gündelik yaşamın şatafatlı bir şekilde hüküm sürdüğü zamanlar vardı. Atlantis, Antik Yunan mitolojisine göre bu görkemli zamanların en önemli şehirleri arasındaydı. Öyle ki şehir, deniz tanrısı Poseidon’un oğlu Atlas tarafından yönetiliyordu.
Suların Altında Kalan Bir Medeniyet
Atlantis devasa yapıları ve etkileyici mimarisi ile anlatılan mitlere göre döneminin en ihtişamlı inşa teknikleriyle kurulmuş gözde bir şehirdi. Doğal kaynaklarca zengin olması bakımından da hem halk hem de yönetim refah içerisinde yaşıyordu. Şehir, sanat eserleriyle doluydu ve bu sanat eserleri dünyanın pek çok noktasında bilinen popüler eserlerdi. Ancak Atlantis efsanesine göre kıta, okyanusun derinliklerinde kayboldu ve tüm bu medeniyet unsurları büyük bir felaket ile birden yok oldu.
Atlantis’in efsanevi bir kıta parçası olarak kayıp olduğu iddia edilse de dünya medeniyet tarihi içerisinde böyle bir toplumun varlığı ile, belki de bütün dünyaya barışı ve bilgeliği getirecek bir toplum olduğu düşünülebilirdi. Platon, yarattığı efsaneye göre çağının çok ötesinde bir toplum zihniyetini de ortaya koyarak nesiller boyunca süregelen bir ütopik toplum fikrini de ortaya koymuştu.
Atlantis’in Yükselişi ve Düşüşü
Kayıp bir kültürün ve medeniyetin temsilcisi olarak anılan Atlantis Efsanesi, şehir halkının bilgelik ve ileri teknolojileri ile döneminde büyük bir yükseliş içerisindeydi. Şehir, birçok farklı ülke ile ticari ve kültürel alışveriş içerisindeydi. Atlantis, dünyada ortak bir kültür alışverişi kurma ve diğer medeniyetlerle ilgili ilişkileri geliştirme konusunda öncülük ediyordu. Bu nedenle de dünyanın dört bir yanında ün salan bir medeniyetti.
Ancak zaman içerisinde bir çözülme başladı. Atlantis, halkın güçlerini kötüye kullanarak tanrılara karşı gelmeye başladı. Atlantis, bu kötülüklerden vazgeçmeyince Zeus, Poseidon ve diğer tanrılar, Atlantis’e bir uyarı olarak büyük bir felaket gönderdi. Bu, hem bir uyarı hem de bir cezaydı. Böylece Atlantis tarih sahnesinden silindi. Bir gece ansızın gelen büyük bir depremle kara parçası birden yok oldu. Şehir büyük tsunaminin etkisiyle sular altında kalarak çöktü. Aradan geçen yıllardan sonra bile şehrin nerede olduğu ile ilgili birçok efsane ortaya çıksa da artık Atlantis adı “kayıp şehir” olarak kaldı.
Bu büyük yıkımdan sonra yalnızca birkaç Atlantisli hayatta kaldı. Bunlar da medeniyeti ve kültürü, özellikle Atlantis’in mirasını dünyanın dört bir yanına taşımakla kendilerini görevli hissetti. Yalnızca gerçekten bilge kişilere Atlantis ile ilgili bilgileri açıklayan bu kişiler sayesinde ülkenin medeniyeti dünyanın pek çok farklı topluluklarına yayıldı.
Atlantis Efsanesi Gerçek mi?
Atlantis Efsanesi, gerçeğe çok yakın bir olgu gibi dursa da gerçeklik payı olabileceğine ilişkin birçok araştırmacı dünyanın pek çok farklı noktasında araştırmalara girdi. Atlantis’i birçok araştırmacı Akdeniz’de ve Atlas (Atlantik) Okyanusu’nda aradı. Ancak bu araştırmalar sonucunda herhangi bir veriye ulaşamadı. Peki Atlantis gerçek miydi?
Atlantis hikayesi ile ilgili günümüzde herhangi bir bilgiye ulaşılamasa da araştırmacılar kayıp kıta ile ilgili birçok hikayeden ve anlatıdan yola çıkarak ait olabileceği coğrafyalara ait tahminler üzerine çalışmalarını sürdürdü. Mitler, efsaneler ve edebi eserlerde anlatılan Atlantis efsanesi ile ilgili araştırmalar çeşitli anlatıların derlenmesiyle ortaya çıktı.
Atlantis hikayesi anlatıldığı ilk dönemlerde mitlerden yola çıkılarak geliştirildi. Günümüzde de popüler olarak birçok yazarın eserlerinde de yer buldu.
Günümüzde Atlantis Kültüründen İzler Var mı?
İnsanlara gücü ve bilgiyi kötü amaçla kullanmanın zararları ile ilgili bir ders niteliğinde olan Atlantis’in yok oluşundan sonra birçok araştırmacı kültürün izlerinin de peşine düştü. Çeşitli coğrafyalarda yapılan araştırmalar sonucunda bir örnek olarak Meksika’daki Ölüler Günü etkinliği ile bir benzerlik görüldü.
Kitab-ı Mukaddes’e göre en eski takvim Eylül ayı ile başlıyordu. Bununla birlikte 14 ya da 15 Eylül tarihlerinde ilk takvimin ilk ayı başlıyordu. Günümüzdeki takvime göre bakıldığında aynı tarih ile Ölüler Günü kutlamalarının yapıldığı tarih birbirine denk geliyor. Günümüzde, 31 Ekim ile 1 ve 2 Kasım günlerinde Meksika’da başta olmak üzere Ölüler Günü, İspanyollar ve Latin Amerikalıların kutladığı, amacı ölüleri anmak olan bir festival olarak karşımıza çıkıyor. Bu tarihten yola çıkarak bazı araştırmacılar kaynağının Atlantis efsanesi olabileceği ve bunun zaman içerisinde topluluklar tarafından unutulup değiştirilen bir gelenek olarak kutlandığını düşünüyor.
Atlantis ile İlgili Bazı Kitaplar
Atlantis Efsanesi ile ilgili en önemli kayıtlar kitaplar aracılığı ile günümüze aktarılmıştı. Hiç şüphesiz, yaratılan bu efsaneye kaynaklık eden ve ondan ilham alan da birçok kaynak vardı. Özellikle İncil’in nüshalarında ve bazı kutsal kitaplarda Atlantis’ten bahsedilirken bunun Hz. Nuh efsanesi ile bile örtüşebileceğini söyler. Ancak bu tezin daha sonra yapılan çalışmalarda gerçeklik payı olmadığı ortaya çıkmıştır.
Atlantis ile ilgili araştırmalar yapmak için mutlaka okumanız gereken kitaplar şu şekildedir:
- Kayıp İmparatorluk Atlantis – Gavin Menzies
- Atlantis Tarihi Rehber Kitabı
- Atlantis Kayıp Bir Uygarlığın Sonu – Turgut Gürsan
- Atlantis’in Kalbi – Alyssa Day
- Yeni Atlantis – Francis Bacon
- Kitias & Atlantis Üzerine – Platon
- Atlantis Şifresi – Charles Brokaw
Atlantis ile İlgili Bazı Filmler
Atlantis bir efsane olmasının yanında kültürel olarak da birçok büyük yapımın ortaya çıkmasında ilham kaynağı oldu. Kitaplardan uyarlanan ya da birçok anlatıdan esinlenilerek yapılan filmler ile gerçekte Atlantis için nasıl bir evren olabileceği üzerinde duruldu. Bunun yanında pek çok animasyonda da bir Atlantis tasviri ortaya çıktı. Dünya tarihinde önemli bir medeniyet oluşturan Atlantis efsanesi, hem kültürel olarak hem de tarih sahnesinden silinişi ile herkesin ilgisini çekti.
Büyük bir gizem ile bir anda ortadan kaldırılan topluluk için elbette birçok film yapıldı. Atlantis Efsanesi ile ilgili büyük bir gizemi merak eden herkesin mutlaka izlemesi gereken filmleri şu şekilde sıralamak mümkün:
- Atlantis: The Lost Empire
- Atlantis: Milo’s Return
- Warlords of Atlantis
- Ice Age: Continental Drift (Buz Devri 4: Kıtalar Ayrılıyor)
- Aquaman
- Cocoon
- 20.000 Leagues Under The Sea (Denizler Altında 20.000 Fersah)
- Hotel Transylvania 3: Summer Vacation (Otel Transilvanya 3: Yaz Tatili)
