Bu yazımızda, bilim tarihine kazınan önemli isimlerden Kopernik kimdir sorusunun cevabını sizlerle paylaşacağız. Nicolaus Copernicus, tarihçiler ve bilim insanları tarafından modern astronomiye büyük katkıları olan bir figür olarak kabul edilen ünlü bir bilim insanıdır. En çok da Güneş Sistemi’nin heliosantrik modelini önermesi ile tanınmıştır. Bu söylediğimiz model, Dünya’nın ve diğer gezegenlerin Güneş’in etrafında döndüğünü söyleyen ve şu an kullandığımız modeldir.
Nicolaus Copernicus, 19 Şubat 1473 tarihinde, Polonya’nın Torun şehrinde doğmuştur. Kopernik’in babası Krakow’lu bir ticaret adamı, annesi ise varlıklı bir ailenin kızıydı. Koperink’in kendisinden büyük bir erkek ve iki kız kardeşi vardı. Erkek kardeşi olan Andreas, Fraunburg’da rahipti. Kız kardeşlerinden birisi Barbara Benedikt’in rahibesiydi ve son zamanlarında da Kulm’daki manastırın baş rahibesi olmuştu. Diğer kız kardeşi olan Katharina ise Torun şehrinin valisi valisi olan Barthel Gertner ile evliydi. Vali Barthel, erken yaşta ölünce geride bıraktığı beş çocuğuna dayıları olan Kopernik baktı. Kopernik hayatı boyunca hiç evlenmedi ve çocuk sahibi olmadı.
Nicolaus Copernicus, Polonya’nın Krakow şehrinde ve İtalya’nın Padove ve Bologna kentlerinde hukuk, tıp ve astronomi eğitimleri aldı. Astronomiye olan ilgisini Krakow Üniversitesi’nde okurken geliştirdi. İtalya’da hukuk ve tıp eğitimini aldıktan sonra Frombork’taki Warmia Piskoposluğu’nda kanonik olarak görev yaptı ve burada, gözlemler yapmak ve teoriler geliştirmek için oldukça boş zamana sahipti.
Bilindiği kadarı ile Kopernik’in Latince ve Almancayı oldukça akıcı olarak konuşabildiği söyleniyor. Ayrıca, Lehçe, Yunanca ve İtalyanca da konuşabiliyordu. Nicolaus Copernicus’un günümüz kadar ulaşan çalışmalarının birçoğu Latincedir. Bunun nedeni ise yaşadığı dönemde Avrupa’daki akademi dilinin Latince olmasından kaynaklanıyor. Ayrıca, Latince Roma Katolik Kilisesi’nin ve Polonya Kraliyet Mahkemesi’nin de resmi dili olarak kabul ediliyordu. Bu nedenle Kopernik’in resmi yazılarının ve yaptığı çalışmaların çoğu Latince diliyle yazılmıştır.
Nicolaus Copernicus İtalya’daki eğitimini ve çalışmalarını tamamladığında tam 30 yaşındaydı ve bundan sonraki 7 yıl boyunca dayısının sekreterliğini ve doktorluğunu yaptı. Dayısının yanında çalıştığı süre boyunca, Güneş merkezli teorisi hakkında çalışmaya başladı.
Nicolaus Copernicus, 1542 yılında beyin kanaması ve felç geçirmiştir. Bir süre boyunca felçli ve komada hayat süren Kopernik, 24 Mayıs 1543 tarihinde 70 yaşında hayata gözlerini yummuştur. 2005’in ağustos ayında Frombork Katedrali’nde yapılan kazılar ve çalışmalar sonucunda Nicolaus Copernicus’un mezar ve kalıntıları bulunmuştur. Daha detaylı testler ve çalışmalar sonucunda, bulunan kalıntıların Kopernik’e ait olduğu kesinleşmiştir. 22 Mayıs 2010 tarihinde Kopernik için ikinci kez cenaze töreni yapılmıştır. Kopernik’in kalıntıları tekrardan bulunduğu yer olan Frombork Katedrali’ne gömüldü.
Kopernik’in Çalışmaları
Üstteki paragraflarda Nicolaus Copernicus’un kim olduğu ve hayatı ile ilgili bilgileri sizlerle paylaştık. Şimdi de Kopernik çalışmaları hakkında bilgi vereceğiz. Copernicus, o dönemde kabul gören jeosantrik sistem fikrini sorgulayarak, güneşin evrenin merkezinde bulunduğunu ve gezegenlerin güneş etrafında döndüğünü ileri sürdü. Bu teori, Ptolemyus’un görüşlerini çürüterek, evrenin yerküre merkezli olmadığını gösterdi.
Nicolaus Copernicus’un en önemli çalışması, 1543 yılında ölümünden hemen önce yayımlanan “De Revolutionibus Orbium Coelestium” (Gök Cisimlerinin Devinimi Üzerine) adlı eseridir. Bu çalışmada, güneşin evrenin merkezi olduğunu ve gezegenlerin dairesel değil eliptik yörüngelerde döndüğünü açıklamıştır. Ayrıca, Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönerek hem gündüz hem de gece hareket halinde olduğunu da belirtmiştir.
Nicolaus Copernicus’un teorileri, dönemin kilise otoriteleri tarafından kabul edilmedi. Kilise, geleneksel jeosantrik sistem anlayışına bağlı kaldı ve bu yeni teorileri reddetti. Ancak, Kopernik’in çalışmaları daha sonraki dönemde Galileo Galilei ve Johannes Kepler gibi isimler tarafından geliştirilerek desteklendi.
Nicolaus Copernicus’un çalışmaları, günümüzde astronomi ve gök mekaniğinin temel taşlarından biri olarak kabul ediliyor. Kopernik’in Heliosantrik sistem teorisi, evrenin yapısını anlamada ve astronomik olayları açıklamada büyük bir ilerlemeyi mümkün kılmıştır. Ayrıca, Nicolaus Copernicus’un çalışmaları modern düşünce ve bilimsel yöntem üzerinde de büyük etki yapmış, gözlemsel verilere dayalı bilimsel düşünceye önemli bir katkı sağlamıştır. Nicolaus Copernicus’un yaptığı heliosantrik sistem teorisi ve astronomiye yaptığı diğer önemli katkılar, bilimin ve insanlığın, evrenin doğasını anlamasında çok etkili olmuştur. Kopernik’in yaptığı çalışmalar, bilimsel ilerlemenin önemli bir dönüm noktasıdır. Bu çalışmalar sayesinde modern bilim ve astronominin temel taşları oluşturulmuştur. Nicolaus Copernicus, bilimin günümüzdeki seviyeye gelmesinde çok büyük bir etkiye sahip olmuştur.
